Kącik Wychowawczy

WSZY I OWSIKI – CZĘSTY PROBLEM PRZEDSZKOLAKA

Wszawica jest najczęstszą chorobą pasożytniczą występującą u dzieci w wieku od 3 do 15 lat. Wiele osób błędnie kojarzy ją z brudem i zaniedbaniem, tymczasem może złapać ją najczystsze dziecko.

Wszy to małe, 2-3 mm pasożyty, które umiejscawiają się za uszami, z tyłu głowy
i w okolicach skroni. Nie przenoszą chorób, ale nie można ich lekceważyć. Żywią się ludzką krwią, a ich ugryzienia powodują świąd i zaczerwienienie podobne do ugryzienia komara. Pierwszym symptomem wszawicy u dziecka jest częste drapanie się po głowie, które powoduje mikrourazy skóry głowy, co w skrajnych przypadkach prowadzi nawet do wyrywania włosów. Wesz żyje od 7 do 10 dni, ale codziennie może złożyć do 10 jajeczek,
z których po około tygodniu wykluwają się następne. Wszy nie skaczą i nie latają, a jedynie pełzają. Mogą żyć bez pożywienia (na odzieży lub meblach) nawet do 48 godzin, więc bardzo łatwo przenieść je z człowieka na człowieka.

Jak pozbyć się wszy?

Po pierwsze zachowaj spokój, bo to bardzo popularny problem. Nie zwlekaj
z leczeniem, by zapobiec rozprzestrzenianiu się wszawicy w otoczeniu dziecka. Poinformuj
o problemie wychowawcę i rodziców dzieci, które w ostatnim czasie miały kontakt z Twoim maluchem. Skontroluj głowy wszystkich członków rodziny. Największe skupiska gnid znajdują się najczęściej za uszami oraz nad karkiem. Na rynku dostępne są szampony, płyny
i pianki zabijające wszy. Skuteczny produkt działa na wszystkie stadia rozwojowe wszy. Głowę dziecka należy oglądać codziennie przez co najmniej 10 dni. Jeżeli zauważymy gnidy tuż przy skórze, możemy mieć do czynienia z nawrotem wszawicy. Gnidy oddalone od skóry głowy są najprawdopodobniej pozostałością po starym zakażeniu. Walka z wszami bywa uciążliwa, lecz zwykle kończy się sukcesem.

Nie dopuść do rozprzestrzenienia wszawicy!

Mimo że wszy nie potrafią skakać ani latać, bardzo łatwo przenoszą się z człowieka na człowieka, tworząc małą „epidemię”. Jeżeli u dziecka zostały wykryte wszy, bezwzględnie powinna sprawdzić się cała rodzina. Po wyeliminowaniu i wyczesaniu wszy oraz gnid należy dokładnie wysprzątać całe mieszkanie:

• ubrania, pościel, zasłony, pluszaki dziecka itp. pierzemy w możliwie jak najwyższej temperaturze (najlepiej co najmniej 60°C) i dodatkowo przeprasowujemy żelazkiem,
• wszystkie tapicerowane meble, kanapy, fotele, dywany, a także wnętrze auta warto dokładnie odkurzamy,
• szczotki i grzebienie koniecznie trzeba umyć w gorącej wodzie lub nawet wyparzyć we wrzątku,
• wszystkie rzeczy, których nie da się dobrze wyczyścić, należy schować do plastikowego worka, dokładnie zamknąć i wyjąć, a potem wytrzepać dopiero po 2 tygodniach – tyle trwa cykl rozmnażania wszy.

Żeby zmniejszyć do minimum ryzyko zarażenia wszami, przestrzeż swoje dziecko, aby nie pożyczało od innych dzieci gumek ani wsuwek i żeby nie przymierzało czapek innych dzieci.

 

Owsica

Owsica to wstydliwa choroba, która kojarzy się głównie z maluchami. Czy to oznacza, że jest to schorzenie typowe dla wieku dziecięcego? Otóż nie. Pasożyt atakuje także dorosłych, choć to w przypadku dzieci daje on najbardziej typowe i dokuczliwe objawy.  Można zarazić się nią chociażby przez jedzenie nieumytych warzyw i owoców, przenosi się przez brudne ręce
a także przez brudną bieliznę, pościel i wspólne ręczniki. Jaja owsików mogą się znaleźć także w kurzu domowym, w powietrzu pomieszczeń klimatyzowanych (wtedy zakażamy się drogą oddechową), ale przede wszystkim w piaskownicy i na plaży. Jak wygląda owsik? Samica jest biała, półprzejrzysta i osiąga 1 cm długości i 4 mm szerokości. Samiec jest mniejszy i trudno dostrzegalny gołym okiem. Owsiki dostają się do organizmu przez jamę ustną, dorastają i żywią się w jelitach. Samica składa jaja na skórze dziecka w okolicach odbytu. Po ok. 6 godzinach z jaj wylęgają się owsiki i wracają przez jelito grube do jamy brzusznej. Jaja otoczone są kleistą substancją, która powoduje swędzenie, a drapiąc się łatwo o przeniesienie zakażenia.

Owsiki u dzieci objawy

Wśród najczęściej wymienianych objawów zakażenia pasożytem owsika ludzkiego u dzieci wymienia się:

• dokuczliwe, uporczywe swędzenie w okolicach odbytu i krocza, szczególnie wieczorami oraz w nocy,
• zaburzenia rytmu snu spowodowane swędzeniem,
• drażliwość, problemy z koncentracją oraz skupieniem uwagi i zapamiętywaniem,
• bóle brzucha,
• bóle głowy,
• podkrążone oczy
• brak apetytu,
• czasem moczenie nocne,
• zgrzytanie zębami,
• u dziewczynek występują również stany zapalne narządów płciowych

Jak leczyć owsicę?

Niektóre objawy mogą być także wywołane innymi chorobami. Jedno jest pewne, jeśli zaobserwujemy u naszego dziecka powyższe objawy, nie wolno ich bagatelizować. By potwierdzić obecność owsików, konieczna jest wizyta u lekarza. Zwykle zleca on badanie kału (które najlepiej powtórzyć kilka dni z rzędu) lub zrobienie wymazu (zwilżoną pałeczką pobiera się wydzielinę z okolic odbytu, by zbadać ją pod mikroskopem). Owsiki eliminuje się poprzez leczenie farmaceutyczne, które przebiega kilkuetapowo, ponieważ leki działają na dorosłe osobniki, a nie na ich jaja. Ponowne przyjęcie preparatu gwarantuje zwalczenie osobników, które wylęgły się z jaj po skończonym etapie kuracji.

Jak nie dopuścić do rozprzestrzenienia choroby?

Owsikami bardzo łatwo się zarazić! Szczególnie szybko mogą się rozprzestrzenić w grupie dzieci (w szkole, przedszkolu, żłobku), które przebywają ze sobą niemal codziennie. Jeśli
u dziecka rozpoznano owsicę, bezzwłocznie należy poinformować przedszkole oraz innych rodziców, ponieważ leki będą musiały przyjąć wszystkie dzieci, które miały kontakt
z zakażonym. Leki należy podać również wszystkim domownikom. Jaja owsików zachowują żywotność poza organizmem człowieka aż przez 3 tygodnie i bardzo łatwo roznoszą się po mieszkaniu, chociażby z kurzem (mogą unosić się w powietrzu np. podczas ścielenia łóżka). Nie obejdzie się więc bez gruntownego sprzątania:

• pościel, bieliznę, odzież oraz pluszaki dziecka należy wyprać w możliwie najwyższej temperaturze i dodatkowo wyprasować tkaniny gorącym żelazkiem,
• pozostałe rzeczy dokładnie odkurzyć i wytrzeć na mokro,
• wszystkie zabawki trzeba starannie umyć i, jeśli to możliwe, sparzyć wrzątkiem.

Niestety jaja owsików odporne są na niskie, a nawet ujemne temperatury, więc wietrzenie nie przyniesie efektów. Sprzątanie należy powtórzyć wraz z kolejnym cyklem leczenia. Należy wpoić dziecku, że musi myć ręce gorącą wodą z mydłem po każdej wizycie w toalecie i przed każdym posiłkiem. Warto zadbać również o to, by zawsze miało krótko przycięte paznokcie, ponieważ to właśnie pod paznokciami najczęściej gromadzą się jaja i rozprzestrzeniają na wszystko, czego dotyka. Przypominaj dziecku, że nie może wkładać rąk do buzi, pilnuj, by nie jadło niemytych owoców i warzyw i koniecznie myło ręce przed posiłkiem. W leczeniu owsicy pomaga zmiana diety. Usuniecie owsików z dróg pokarmowych ułatwi pobudzenie perystaltyki jelit. Do diety włączcie więc produkty bogate w błonnik, np. kasze, chleb razowy czy warzywa strączkowe. Należy ograniczyć przetworzone węglowodany i wyeliminować słodycze. Pomóc mogą również produkty, po które sięgały nasze babcie (kiedyś owsiki leczyło się wyłącznie za pomocą diety), takie jak czosnek, kiszona kapusta czy sok
z czerwonych buraków.

Nieleczona owsica może powodować problemy z koncentracją uwagi, co wpływa negatywnie na postępy w nauce i zachowanie dziecka. U dziewczynek natomiast, w związku z ryzykiem wystąpienia stanu zapalnego mogą pojawić się problemy ginekologiczne. Ponadto, w jelicie, które jest stale narażone na działanie pasożytów może dojść do wystąpienia stanu zapalnego, a uporczywe drapanie okolic odbytu może prowadzić do podrażnień skóry, a z czasem do występowania miejscowego zapalenia skóry. Dlatego nie należy lekceważyć objawów, gdyż nieleczona owsica może wywołać dużo komplikacji. 

Opracowała Magdalena Zielińska na podstawie artykułów:

https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-pasozytnicze/owsiki-u-dzieci-objawy-i-leczenie

https://www.medistore.com.pl/zdrowie/owsiki-u-dzieci

https://www.aptekagemini.pl/poradnik/dziecko/wszy-i-owsiki-u-dzieci/